นกน้อยสงสัยว่าทำไมนกฮูกถึงออกหากินตอนกลางคืน นกฮูกอธิบายว่าในความเงียบสงบของคืน มันสามารถสังเกตและเรียนรู้จากสิ่งต่าง ๆ รอบตัว นกน้อยเข้าใจและได้บทเรียนว่าความฉลาดมาจากการเรียนรู้จากสิ่งรอบตัว ทั้งสองแยกย้ายไปด้วยความเข้าใจในวิถีชีวิตที่แตกต่างกัน

หมาจิ้งจอกแกล้งนกกระสาด้วยการเสิร์ฟซุปในจานแบน ทำให้นกกระสากินไม่ได้ แต่นกกระสาไม่ได้โกรธและตอบแทนด้วยการเชิญหมาจิ้งจอกมาที่บ้าน และเสิร์ฟอาหารในขวดคอยาวที่หมาจิ้งจอกไม่สามารถกินได้ หมาจิ้งจอกเรียนรู้บทเรียนว่า ไม่ควรแกล้งผู้อื่น

นกนางแอ่นตัวหนึ่งขอพักพิงบนกิ่งของต้นโอ๊ก เมื่อลมพายุพัดเข้ามา นกนางแอ่นรู้สึกกลัว แต่ต้นโอ๊กให้ความมั่นใจว่ามันจะแข็งแรงพอที่จะปกป้องนกนางแอ่นได้ นกนางแอ่นรอดพ้นจากพายุและรู้สึกขอบคุณต้นโอ๊กสำหรับความมั่นคงและการเป็นเพื่อนที่ดี

นกกระสาเจ้าเล่ห์วางแผนลวงสัตว์น้ำในบึงไปกินเป็นอาหาร โดยอ้างว่าจะพาไปยังบึงใหม่ที่ปลอดภัย ปูผู้ฉลาดสังเกตเห็นความผิดปกติและจับได้ว่านกกระสากำลังหลอกพวกสัตว์น้ำ จึงใช้ความฉลาดจัดการกับนกกระสาและช่วยชีวิตตนเองและเพื่อน ๆ ในบึง

หมาป่าเจ้าเล่ห์พยายามล่อแพะน้อยให้ลงมาจากหน้าผาด้วยคำพูดที่หวานหู โดยอ้างว่าข้างล่างมีหญ้าสดอร่อยและว่ามันเพียงอยากเป็นเพื่อน แพะน้อยเริ่มสังเกตพฤติกรรมของหมาป่า และด้วยความฉลาด มันตระหนักว่าหมาป่ากำลังหิวและมีเจตนาไม่ดี แม้หมาป่าจะพยายามพูดจาหว่านล้อมอย่างไร แพะน้อยก็ไม่หลงเชื่อคำลวง สุดท้ายหมาป่าจึงต้องเดินจากไปด้วยความหงุดหงิด ขณะที่แพะน้อยยังคงปลอดภัยอยู่บนหน้าผา

หม้อดินเผาและหม้อทองเหลืองถูกพัดลอยไปตามกระแสน้ำ หม้อดินเผาขอร้องให้หม้อทองเหลืองรักษาระยะห่าง เพราะเกรงว่าจะถูกชนจนแตก แต่แม้หม้อทองเหลืองจะพยายามระวัง กระแสน้ำเชี่ยวพัดให้มันชนกันจนหม้อดินเผาแตกเป็นเสี่ยง ๆ

ลูกเหยี่ยวป่วยมานานและขอให้แม่ช่วยสวดอ้อนวอนเทพเจ้าให้มันหายป่วย แต่แม่เหยี่ยวบอกว่าคงไม่มีเทพเจ้าองค์ใดช่วยได้ เพราะลูกเคยขโมยของบวงสรวงจากแท่นบูชา ทำให้เทพเจ้าโกรธ ลูกเหยี่ยวรู้สึกเสียใจและตระหนักว่าความผิดที่ทำไว้ แม้จะด้วยความจำเป็น ก็ยังส่งผลให้ต้องเผชิญกับความทุกข์โดยไม่อาจแก้ไขได้

สุนัขป่าผอมซูบและหิวโหยพบสุนัขบ้านที่อ้วนพีและมีชีวิตสุขสบาย เมื่อถามสุนัขบ้านจึงตอบว่ามนุษย์เลี้ยงดูมันอย่างดีแลกกับการเฝ้าบ้านตอนกลางคืน สุนัขป่าตื่นเต้นและอยากมีชีวิตแบบนั้น จึงตามสุนัขบ้านไป แต่เมื่อเห็นว่าขนรอบคอของสุนัขบ้านร่วงเพราะถูกล่ามโซ่ สุนัขป่าก็ตัดสินใจกลับไปใช้ชีวิตในป่า เพราะเห็นว่าอิสรภาพมีค่ามากกว่าความสะดวกสบาย

ปูและงูเป็นเพื่อนรักกัน แต่เมื่อปูรู้สึกหงุดหงิดกับการเลื้อยคดเคี้ยวของงู จึงพยายามบังคับให้งูเดินตรง แต่เมื่องูไม่ยอมทำตาม ปูก็หนีบงูจนตาย

แม่ปูพยายามสอนให้ลูกปูเดินตรง แต่เมื่อถูกขอให้เดินเป็นตัวอย่าง แม่ปูกลับพบว่าตนเองก็ไม่สามารถเดินตรงได้เช่นกัน จากนั้นแม่ปูก็เรียนรู้ว่าตนไม่ควรสอนสิ่งที่ตนเองยังทำไม่ได้

สุนัขจิ้งจอกตัวหนึ่งบังเอิญเจอหน้ากากที่งดงามในห้องเก็บของของโรงละคร มันชื่นชมความสวยงามของหน้ากาก แต่ก็ได้ตระหนักว่าหน้ากากนั้นไร้ประโยชน์เพราะไม่มีสมองหรือชีวิต นิทานนี้จึงสอนให้รู้ว่าความสวยงามภายนอกนั้นไม่ใช่สิ่งที่สำคัญที่สุด

กระต่ายป่าฝูงหนึ่งที่ใช้ชีวิตด้วยความขี้ขลาดตัดสินใจจะจบชีวิตเพราะทนไม่ไหวกับความกลัวของตัวเอง แต่เมื่อพวกมันเห็นกบที่ตกใจหนีไปเพราะกลัวกระต่าย พวกมันก็เปลี่ยนใจและยอมรับว่าการมีชีวิตอยู่ยังคุ้มค่า แม้ว่าจะมีความกลัว