พระพุทธเจ้าเสด็จไปจำพรรษาเพียงลำพังในป่ารักขิตวันสัณฑะ ที่นั่น พญาช้างชื่อ "ปาลิไลยกะ" ได้เข้ามาปฏิบัติพระพุทธเจ้าอย่างนอบน้อม ช้างใช้งวงตักน้ำและนำผลไม้มาถวายทุกวัน ในขณะเดียวกัน ลิงตัวหนึ่งเห็นช้างปฏิบัติพระพุทธเจ้าก็เกิดความเลื่อมใส จึงนำรวงผึ้งมาถวายด้วย จนกระทั่งพระพุทธเจ้าจะเสด็จออกจากป่า ช้างเสียใจและสิ้นใจไป แต่ด้วยจิตที่เคารพและมีสัมมาคารวะ ช้างและลิงจึงได้ไปเกิดเป็นเทพบนสวรรค์

ลิลิตพระลอเป็นเรื่องราวความรักและชะตากรรมของ พระลอ โอรสแห่งเมืองสรวง ผู้มีรูปโฉมงดงามจน พระเพื่อน และ พระแพง ธิดาแฝดแห่งเมืองสรองได้ยินชื่อเสียงและเกิดความรัก พระเพื่อนพระแพงใช้เสน่ห์จาก ปู่เจ้าสมิงพราย ทำให้พระลอต้องเดินทางมาหา ทั้งสามใช้ชีวิตอย่างมีความสุขร่วมกัน แต่เรื่องราวกลับจบลงด้วยโศกนาฏกรรม เมื่อ เจ้าย่า ของพระเพื่อนพระแพงวางแผนให้ทหารสังหารพระลอ พระเพื่อน และพระแพง สิ้นชีวิตพร้อมกันในอ้อมแขนกัน นิทานนี้สะท้อนถึงความไม่เที่ยงของชีวิตและความรักที่ผูกพันกับความสูญเสีย

ในช่วงฤดูแล้ง กบสองตัวกระหายน้ำและพบบ่อน้ำที่ยังมีน้ำอยู่ กบตัวเล็กอยากกระโดดลงไปดื่มน้ำทันที แต่กบตัวใหญ่เตือนว่าถ้าน้ำแห้ง พวกมันจะไม่สามารถปีนขึ้นจากบ่อได้ กบตัวเล็กฟังคำเตือนและตระหนักว่าการรีบตัดสินใจเพราะความกระหายอาจนำมาซึ่งปัญหาใหญ่ ทั้งสองจึงเลือกที่จะไม่กระโดดลงไปและออกเดินทางหาที่พักพิงใหม่ที่ปลอดภัยกว่า

ยอดเป็นเด็กชายที่มีสัมมาคารวะต่อผู้ใหญ่และมักช่วยเหลือคนอื่นเสมอ วันหนึ่ง เขาได้พบลุงสิงห์ ซึ่งชื่นชมในความนอบน้อมของยอด และเล่าเรื่องนายใหญ่ เศรษฐีที่ประสบความสำเร็จเพราะมีสัมมาคารวะ ยอดได้นำคำสอนนี้ไปปฏิบัติจนได้รับโอกาสจากนายใหญ่ ให้มาทำงานและเรียนรู้ด้วยความขยันขันแข็ง สุดท้ายยอดเติบโตเป็นคนที่ได้รับความรักและความสำเร็จในชีวิต

พี่ภูมิและน้องพลอยเติบโตในครอบครัวที่พ่อแม่ทำงานหนัก เมื่อพ่อป่วยหนัก แม่ต้องรับภาระทั้งหมด พลอยช่วยแม่ทำงานและดูแลพ่อ แต่ภูมิไม่สนใจจนกระทั่งแม่ล้มป่วย ภูมิเริ่มสำนึกผิดและช่วยเหลืองานบ้านพร้อมกับพลอย จนแม่ฟื้นตัวและครอบครัวกลับมามีความสุขอีกครั้ง นิทานนี้สอนถึงความสำคัญของการกตัญญูและการตอบแทนพระคุณพ่อแม่ในยามที่พวกท่านต้องการ

เอื้อยสูญเสียแม่ไปและต้องอยู่กับแม่เลี้ยงใจร้าย แต่ได้พบปลาบู่ทองที่แท้จริงคือแม่ของเธอที่กลับชาติมาเกิดเพื่อคอยช่วยเหลือ เอื้อยพึ่งพาปลาบู่ทองจนแม่เลี้ยงรู้และฆ่าปลาบู่ ไม่ว่าจะเกิดใหม่ชาติไหนก็ถูกแม่เลี้ยงกำจัดทิ้ง แม้จะถูกแม่เลี้ยงขัดขวาง เธอยังอดทน จนความจริงถูกเปิดเผยและเธอได้ใช้ชีวิตอย่างสงบสุข

เด็กหนุ่มคนหนึ่งทำงานหนักและรักแม่ แต่มีนิสัยใจร้อน วันหนึ่งหลังจากทำงานในทุ่งนาและกลับมาบ้านด้วยความหิว เขาเห็นว่าข้าวในก่องข้าวมีน้อย จึงโมโหและขาดสติทำร้ายแม่ของตนโดยไม่ได้ฟังคำอธิบายว่าแม้ข้าวจะมีปริมาณน้อย แต่กับข้าวนั้นมีมากพอที่จะทำให้เขาอิ่มท้องได้

นางผมหอมและนางลุนเป็นลูกแฝดของนางเทวี ที่เกิดจากการดื่มน้ำในรอยเท้าพญาช้างและพญาโค เมื่อทั้งสองถูกล้อว่าไม่มีพ่อ จึงออกตามหาบิดาในป่า นางลุนอ้างว่าเป็นลูกพญาช้าง แต่เมื่อต้องพิสูจน์ด้วยการปีนงวง นางผมหอมกลับปีนขึ้นได้สำเร็จ พญาช้างรับนางผมหอมเป็นลูกและดูแลอย่างดี ต่อมานางผมหอมพบรักกับพระเจ้ารัตนะ ทั้งสองมีลูกด้วยกันและพาบุตรหลบหนีพญาช้าง พญาช้างเสียใจจนสิ้นใจ นางผมหอมและพระเจ้ารัตนะใช้ชีวิตอย่างมีความสุขในที่สุด

น้องบีมเป็นเด็กที่ชอบช่วยเหลือเพื่อน ๆ วันหนึ่งเขาเห็นน้องนัทมีปัญหาในการทำโจทย์เลข จึงอาสาอธิบายให้จนเพื่อนเข้าใจและทำโจทย์ได้ คุณครูภาวินีชมเชยน้องบีมในความมีน้ำใจ การช่วยเหลือของบีมทำให้นัทมีความมั่นใจมากขึ้นและเริ่มช่วยเหลือเพื่อนคนอื่น ๆ นิทานนี้สอนเรื่องความสำคัญของการช่วยเหลือผู้อื่นและการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในสังคม

น้องต่ายมีตุ๊กตากระต่ายที่เธอรักมาก แต่เมื่อเพื่อนชื่อ "น้องป้อง" ขอเล่นด้วย น้องต่ายตัดสินใจแบ่งตุ๊กตาให้เพื่อนเล่นอย่างระมัดระวัง แม้จะห่วงตุ๊กตาอยู่บ้าง การแบ่งปันนี้ทำให้ทั้งสองกลายเป็นเพื่อนสนิท นิทานนี้สอนเรื่องการแบ่งปันสิ่งที่เรารักและการสร้างมิตรภาพที่ยั่งยืนด้วยความมีน้ำใจ

น้องบอยมีดินสอสีชุดใหม่และชวนเพื่อนใหม่ชื่อ "น้องอิง" ที่ไม่มีดินสอสีมาระบายสีด้วยกัน บอยแบ่งดินสอสีให้เพื่อนใช้ ทำให้อิงรู้สึกอบอุ่นและไม่เหงา จากนั้นทั้งสองคนก็กลายเป็นเพื่อนสนิท นิทานนี้สอนเรื่องการแบ่งปันและการสร้างมิตรภาพที่แข็งแกร่งผ่านความมีน้ำใจ

น้องมีนาเป็นเด็กสาวที่มีน้ำใจ เธอแบ่งส้มที่ได้รับจากคุณครูให้น้องต้น เพื่อนร่วมชั้นที่ไม่ได้รับส้มเพราะช่วยคุณครู การแบ่งปันของน้องมีนาทำให้ทั้งคู่มีความสุขและกลายเป็นเพื่อนที่ดีต่อกัน นิทานนี้สอนเรื่องความสำคัญของการแบ่งปันและการสร้างมิตรภาพที่ยั่งยืน