พญาสังขปาลนาคราชยึดมั่นในศีลธรรม แม้จะถูกทำร้ายก็ไม่ตอบโต้เพราะกลัวว่าศีลจะเสีย ขณะที่อาฬารดาบสแสดงความเมตตาและกล้าหาญในการช่วยนาคราช และเลือกทางธรรมแทนการยึดติดในสมบัติของนาคพิภพ ทั้งสองตัวละครสะท้อนให้เห็นว่าความยิ่งใหญ่แท้จริงอยู่ที่การควบคุมตนเอง การเสียสละ และการยึดมั่นในธรรม ซึ่งนำพาสู่ความสุขและความสงบในชีวิต

เอิร์ธเป็นเด็กที่มือไว ชอบอยากได้ของของคนอื่น เพราะอยากจะมีเหมือนกับเพื่อน ๆ บ้าง แต่เมื่อเขาได้เรียนรู้เรื่องความซื่อสัตย์จากครูและรู้สึกผิดที่ขโมยพลอยไป เขาตัดสินใจขอโทษพลอยและเรียนรู้ว่าการขโมยของคนอื่นโดยเป็นสิ่งที่ไม่ดี และไม่ควรทำเป็นอย่างยิ่ง

เรื่องราวของพระจันทกุมารเป็นตัวอย่างของความยุติธรรมและความกล้าหาญในการเผชิญกับอันตราย พระจันทกุมารใช้ปัญญาและความกรุณาเพื่อแก้ไขสถานการณ์ร้ายแรง แม้จะมีศัตรูร้ายอย่างกัณฑหาลที่พยายามทำลาย พระองค์ก็ยังสามารถรักษาความสงบสุขและความยุติธรรมให้กับประชาชนได้ในที่สุด

หมาจิ้งจอกแกล้งนกกระสาด้วยการเสิร์ฟซุปในจานแบน ทำให้นกกระสากินไม่ได้ แต่นกกระสาไม่ได้โกรธและตอบแทนด้วยการเชิญหมาจิ้งจอกมาที่บ้าน และเสิร์ฟอาหารในขวดคอยาวที่หมาจิ้งจอกไม่สามารถกินได้ หมาจิ้งจอกเรียนรู้บทเรียนว่า ไม่ควรแกล้งผู้อื่น

ปัญจาวุธกุมาร ชายหนุ่มผู้กล้าหาญและมีปัญญา ใช้ทั้งอาวุธและสติปัญญาต่อสู้กับยักษ์สิเลสโลมผู้ดุร้าย แม้จะไม่มีอาวุธทำลายยักษ์ได้ แต่ด้วยการใช้ปัญญาและการพูดจาอันชาญฉลาด ปัญจาวุธกุมารทำให้ยักษ์กลับใจและสัญญาว่าจะไม่ทำร้ายผู้ใดอีก เรื่องนี้สอนให้เห็นถึงความสำคัญของความไม่ย่อท้อและการใช้สติปัญญาในการเผชิญหน้ากับปัญหา

แสนปม เด็กชายผู้มีร่างกายปุ่มป่ำ ถูกขับไล่ออกจากบ้านเพราะรูปลักษณ์ของตน แต่ด้วยความดีและความรู้เรื่องสมุนไพร เขาได้ช่วยเหลือชาวบ้านจนเป็นที่ยอมรับ และสุดท้ายก็ได้ช่วยชีวิตพระธิดาเนตรนภา หลังจากถูกกลั่นแกล้งและถูกไล่ออกจากวัง แสนปมได้รับพรจากพระอินทร์ ทำให้เขากลับมาเป็นคนปกติ และในที่สุดก็ครองรักกับพระธิดาอย่างมีความสุข

อาฬวกชาดก เป็นเรื่องราวของอาฬวกยักษ์ ผู้ดุร้ายที่เคยกินมนุษย์เป็นอาหารตามสัญญาที่ให้ไว้กับพระเจ้าอาฬวกะ เมืองอาฬวีตกอยู่ในความหวาดกลัวเพราะการกระทำของยักษ์ผู้นี้ แต่ด้วยพระเมตตาและปัญญาของพระพุทธเจ้า พระองค์ทรงแสดงธรรมโปรดอาฬวกยักษ์จนยักษ์กลับใจเป็นผู้มีศีลธรรม บรรลุโสดาปัตติผล ยุติการเบียดเบียนผู้อื่น นำความสงบสุขกลับคืนสู่เมืองอาฬวี ทำให้ประชาชนอยู่ร่วมกันอย่างสันติ

หลวิชัยและคาวี ลูกเสือและลูกโคถูกชุบชีวิตให้เป็นมนุษย์ พวกเขาร่วมมือกันแก้แค้นแม่เสือที่ทรยศและฆ่าแม่โค หลังจากนั้น ทั้งสองแยกทางไปเผชิญโชค คาวีช่วยกู้เมืองจากนกอินทรียักษ์และได้อภิเษกกับพระนางจันทร์สุดา แต่ยายเฒ่าทัดประสาดวางแผนทำลายพระขรรค์วิเศษของคาวี โชคดีที่หลวิชัยกลับมาช่วยไว้ทัน ทั้งสองช่วยกันกำจัดท้าวสัณนุราช และคาวีกับพระนางจันทร์สุดาก็ครองเมืองอย่างสงบสุข

มโหสถชาดกเล่าเรื่องของมโหสถกุมาร ผู้มีสติปัญญาเฉียบแหลมและสามารถแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ด้วยความรอบคอบ แม้จะถูกอิจฉาริษยาและใส่ร้ายจากคนรอบข้าง แต่ด้วยปัญญาบารมี มโหสถสามารถฟันฝ่าอุปสรรคและนำพาตนเองสู่ความสำเร็จได้

สัตตปัตตชาดกเล่าเรื่องของมานพหนุ่มที่ไม่เข้าใจความหวังดีของมารดาที่กลับชาติมาเกิดเป็นสุนัขจิ้งจอก และได้พยายามเตือนเขาถึงอันตรายจากโจร สุดท้าย เมื่อมานพหนุ่มถูกโจรจับตัว โจรได้คืนทรัพย์สินให้เขาพร้อมบอกความจริงว่า นกกระไนที่ร้องเพลงอย่างที่เขาคิดว่ามีโชคดีนั้น แท้จริงแล้วคือการส่งสัญญาณให้โจรปล้น

ศรีธนญชัย เด็กชายผู้เฉลียวฉลาดแต่เจ้าเล่ห์ ได้ใช้เล่ห์กลในการแกล้งพระและผู้อื่นอย่างสนุกสนาน จนในที่สุดเขาถูกพระเจ้าภูเบศตัดสินให้ใช้หนี้ ทำให้ศรีธนญชัยเรียนรู้ว่าความฉลาดแกมโกงนั้นไม่สามารถนำพาชัยชนะมาได้ในระยะยาว

ธิดาพญานาคชื่ออุทัยเทวี ถูกเลี้ยงดูโดยตายายและได้แต่งงานกับเจ้าชายสุทธราช แต่ต้องเผชิญกับความอิจฉาริษยาจากเจ้าหญิงฉันทนา ด้วยความช่วยเหลือจากพ่อของนาง อุทัยเทวีสามารถเอาชนะเจ้าหญิงฉันทนาและได้ครองรักกับเจ้าชายอย่างมีความสุข