คามณิจันทชาดก

คามณิจันทชาดก

เรื่องราวของเจ้าชายอาทาสมุขแสดงถึงความเฉลียวฉลาดและความสามารถในการมองเห็นความจริง แม้เมื่อถูกทดสอบด้วยการหลอกลวง เขาก็สามารถรู้ทันและตัดสินใจได้อย่างถูกต้อง ปัญญาของเขาทำให้เหล่าอำมาตย์ยอมรับและถวายราชสมบัติให้ ในที่สุดพระเจ้าอาทาสมุขก็สามารถแก้ไขปัญหาของชาวเมืองด้วยปัญญาและใจที่เป็นธรรม

52 อ่าน
อ่านเรื่องเต็ม
ในครั้งหนึ่ง ณ เมืองพาราณสี มีเจ้าชายผู้เฉลียวฉลาดนามว่า อาทาสมุขกุมาร ซึ่งได้รับการขนานนามว่าเป็นผู้มีปัญญาเหนือมนุษย์ทั่วไป พระบิดา พระราชาชนสันธะ ได้ฝึกฝนพระกุมารให้เรียนรู้ศาสตร์ต่าง ๆ ตั้งแต่ยังเยาว์วัย แต่เมื่อพระบิดาสิ้นพระชนม์ลง พระกุมารต้องขึ้นครองราชย์ขณะมีพระชนมายุเพียง 7 ปี
วันหนึ่ง เหล่าอำมาตย์ได้ประชุมกันและเห็นว่าเจ้าชายยังเยาว์วัยเกินไป จึงคิดจะทดสอบความฉลาดของเจ้าชาย พวกเขาได้นำลิงตัวหนึ่งมาแต่งกายให้เหมือนนักวิชาการ แล้วพามาทูลว่า
อำมาตย์
อำมาตย์

ขอเดชะพระกุมาร บุรุษผู้นี้เป็นอาจารย์ที่มีความเชี่ยวชาญในการดูแลบ้านเมืองในสมัยพระราชาชนสันธะ ขอพระองค์ทรงรับคำปรึกษาจากเขาด้วยเถิด

เจ้าชายมองลิงตัวนั้นด้วยสายตาพินิจพิเคราะห์ แล้วสังเกตเห็นท่าทางหลุกหลิกและขนของมัน
พระเจ้าอาทาสมุข
พระเจ้าอาทาสมุข

สัตว์ตัวนี้ไม่ใช่มนุษย์ผู้มีปัญญา มันเป็นเพียงลิงที่ถูกแต่งกายให้ดูเหมือนอาจารย์ จงนำมันออกไปเสียเถิด

เหล่าอำมาตย์ไม่ยอมแพ้ พวกเขาจึงนำลิงตัวเดิมมาแต่งเป็นอำมาตย์และผู้ดูแลคดีความ แต่ไม่ว่าจะนำมาแต่งอย่างไร เจ้าชายก็ยังคงรู้ทันและตรัสว่า
พระเจ้าอาทาสมุข
พระเจ้าอาทาสมุข

สัตว์ตัวนี้ยังคงเป็นลิง ขนของมันบ่งบอกถึงธรรมชาติของสัตว์ป่าที่ไม่มีปัญญา ไม่ว่าจะแต่งกายเป็นอะไร มันก็ยังเป็นลิงอยู่ดี

เมื่อเห็นความฉลาดของเจ้าชาย เหล่าอำมาตย์จึงยอมรับและถวายราชสมบัติให้แก่พระองค์
ในวันหนึ่ง นายคามณิจันท์ ผู้รับสาร ได้เดินทางเข้าเฝ้าพระเจ้าอาทาสมุข ระหว่างทางเขาได้พบกับพราหมณ์ ดาบส พญานาค และรุกขเทวดา ซึ่งต่างก็มีคำถามถึงเหตุการณ์ที่เปลี่ยนไปในเมือง
พราหมณ์
พราหมณ์

ท่านกำลังจะไปเข้าเฝ้าพระราชาใช่ไหม? ช่วยถามพระองค์หน่อยเถิด เมื่อก่อนข้าจำสิ่งที่เรียนมาได้หมด แต่เดี๋ยวนี้ข้ากลับลืมหมดเลย

ดาบส
ดาบส

ผลไม้ในอารามของพวกเราเคยอร่อยมาก แต่เดี๋ยวนี้กลับเฝือนฝาดไปหมด ช่วยทูลถามพระราชาให้ทีเถอะว่ามันเกิดอะไรขึ้น

พญานาค
พญานาค

เมื่อก่อนสระน้ำของข้าใสเหมือนแก้ว แต่ตอนนี้มันขุ่นจนมองไม่เห็นอะไรเลย ช่วยถามพระราชาให้หน่อยสิว่า ทำไมถึงเป็นเช่นนี้?

เมื่อได้ฟังคำถามทั้งหมด นายคามณิจันท์จึงเดินทางไปเข้าเฝ้าพระเจ้าอาทาสมุข และทูลถามถึงปัญหาที่ได้รับมา เมื่อได้ยินคำถาม พระเจ้าอาทาสมุขตรัสตอบด้วยปัญญาอันล้ำลึก
พระเจ้าอาทาสมุข
พระเจ้าอาทาสมุข

พราหมณ์ท่านที่ลืมความรู้ เพราะจิตของท่านเต็มไปด้วยความกังวลและฟุ้งซ่าน ทำให้ความรู้ไหลออกไปเหมือนน้ำจากหม้อที่ทะลุ

พระเจ้าอาทาสมุข
พระเจ้าอาทาสมุข

สำหรับผลไม้ที่กลายเป็นฝาด นั่นเป็นเพราะดาบสผู้บำเพ็ญธรรมละเลยในการดูแลอาราม ขาดความตั้งใจและสมาธิ

พระเจ้าอาทาสมุข
พระเจ้าอาทาสมุข

ส่วนน้ำที่ขุ่นมัวของพญานาค นั่นก็เพราะท่านมัวแต่โกรธเคืองและหวงแหน จิตใจที่ขุ่นมัวย่อมทำให้น้ำขุ่นตามไปด้วย

หลังจากที่ได้ฟังคำตอบอันเฉลียวฉลาดของพระราชา นายคามณิจันท์ก็กลับไปบอกข่าวแก่ทุกคนที่ส่งสารมา พวกเขาต่างพากันชื่นชมในปัญญาและความเฉียบแหลมของพระเจ้าอาทาสมุขเป็นอย่างมาก
ม้า
เรื่องนี้สอนให้รู้ว่า

“ความเฉลียวฉลาดไม่ใช่เพียงการมีปัญญารู้เท่าทัน แต่ยังต้องใช้ปัญญานั้นแก้ปัญหาและช่วยเหลือผู้อื่นด้วยใจเมตตา”