ชายหนุ่มเดินทางเข้าไปในเมืองลับแล และพบกับความรักที่ซ่อนอยู่ในเมืองนั้น จนได้แต่งงานกับหญิงสาวและมีลูกชายด้วยกัน แต่เมื่อเขาพูดเท็จเกี่ยวกับลูกชาย เขาจึงถูกขับไล่ออกจากหมู่บ้านของภรรยา และได้รับบทเรียนจากขมิ้นที่เขาทิ้งไป จนกลับกลายเป็นทองคำ

ต้นรู้สึกท้อแท้จากปัญหาทางธุรกิจ แต่ได้รับคำแนะนำจากลุงสมชายให้ช่วยเหลือน้องสาวที่กำลังหางานใหม่อยู่ ซึ่งทำให้เขาตระหนักว่า ความช่วยเหลือที่แท้จริงไม่จำเป็นต้องเป็นเงินทอง แค่การให้กำลังใจและช่วยกันหาทางออกก็สามารถทำให้ชีวิตของผู้อื่นดีขึ้นได้

นิทานเรื่องนี้เล่าถึงความรักและความเสียสละของนางเนื้อที่มีต่อพระยาเนื้อ สามีของเธอ เมื่อพระยาเนื้อประสบอันตราย นางเนื้อยอมเสี่ยงชีวิตเพื่อช่วยเขา ความเสียสละของนางเนื้อทำให้นายพรานเกิดความเมตตา เลิกคิดที่จะฆ่าและปล่อยพระยาเนื้อให้เป็นอิสระ

เรื่องราวรักสามเส้าที่เต็มไปด้วยความอิจฉา ความปรารถนา และความรักที่ไม่ลงตัว ระหว่างขุนแผน ผู้กล้าหาญและซื่อสัตย์ ขุนช้าง ผู้ร่ำรวยแต่มีแผนการ และนางวันทอง ที่ต้องตกอยู่ในชะตากรรมจากการตัดสินใจที่ไม่แน่วแน่

อุบาสกมิตตคัณฐกะได้เรียนรู้ความสำคัญของมิตรภาพ เขาเริ่มต้นจากการผูกมิตรกับผู้คนรอบข้าง และขยายวงความสัมพันธ์ไปยังบุคคลที่มีความสำคัญในเมือง จนกระทั่งได้รับความโปรดปรานจากพระมหากษัตริย์และพระพุทธเจ้า ในที่สุดเขาได้แต่งงานกับสตรีงามที่เขาสู่ขอ และบรรลุธรรมขั้นโสดาปัตติผล

นางไอ่ ธิดาผู้เลอโฉมของพระยาขอม เป็นที่หมายปองของทั้งท้าวผาแดงและท้าวพังคี เจ้าชายแห่งเมืองผาโพงและพญานาคจากเมืองบาดาล แม้ท้าวผาแดงจะได้ครองรักกับนางไอ่ แต่ด้วยกรรมเก่าที่เกี่ยวพัน ทำให้ท้าวพังคีในร่างกระรอกเผือกถูกฆ่าตายและนำมาสู่การทำลายเมืองเอกชะธีตา ท้ายที่สุด ท้าวเวสสุวัณได้ลงมาห้ามสงครามและให้ทั้งสองฝ่ายเลิกก่อเวรกัน

พระยานกกุณาละ ผู้ซึ่งมีนางนกดุเหว่า 3,500 ตัวล้อมรอบแต่ไม่เคยพอใจ ขณะที่พระยานกปุณณมุขะ ซึ่งมีนางนกดุเหว่าเพียง 350 ตัวกลับชื่นชมและดูแลอย่างดี วันหนึ่ง พระยานกปุณณมุขะป่วยหนัก นางนกทั้งหลายละทิ้งพระองค์ไปหาพระยานกกุณาละ แต่พระยานกกุณาละตำหนิพวกนางที่ไร้ซึ่งความภักดีและดูแลพระยานกปุณณมุขะจนหายป่วย เรื่องนี้สอนให้เห็นถึงความไม่แน่นอนในใจของคน และการใช้สติปัญญาเลือกคบคนที่ซื่อสัตย์และมั่นคง

พระวิจิตรจินดาถูกพิษพญานาคและสลบไปนานถึง 7 ปี จนกระทั่งนางโสนน้อยผู้มีชะตาต้องพเนจรออกจากเมือง ได้ใช้ยาวิเศษรักษาพระองค์ ระหว่างนั้นนางกุลาฉวยโอกาสอ้างว่าเป็นผู้รักษาพระวิจิตรจินดา แต่ในที่สุดความจริงก็ถูกเปิดเผย และพระวิจิตรจินดาได้อภิเษกกับนางโสนน้อย

โทนี่เป็นชายหนุ่มที่ขยันทำงาน เขาใช้ชีวิตด้วยการทำไร่และหาของป่าเพื่อเลี้ยงตัวเอง แม้ว่าจะมีทุกอย่างที่จำเป็นสำหรับการดำรงชีวิต แต่เขายังรู้สึกว่าไม่พอใจและเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่น เพื่อนบ้านและลุงพลพยายามช่วยเขาเข้าใจว่า ความสุขที่แท้จริงไม่ได้มาจากการมีมากที่สุด แต่มาจากการรู้จักพอใจในสิ่งที่มีอยู่ ลุงพลได้สอนว่า การทำงานหนักไม่ใช่สิ่งเลวร้าย แต่การรู้จักพอใจและไม่ไล่ตามความโลภจนเกินไปนั้นสำคัญ โทนี่จึงได้เรียนรู้ว่าความสุขไม่ได้ขึ้นอยู่กับสิ่งของ แต่ขึ้นอยู่กับทัศนคติและการแบ่งปันให้กับคนรอบข้าง

พญาสังขปาลนาคราชยึดมั่นในศีลธรรม แม้จะถูกทำร้ายก็ไม่ตอบโต้เพราะกลัวว่าศีลจะเสีย ขณะที่อาฬารดาบสแสดงความเมตตาและกล้าหาญในการช่วยนาคราช และเลือกทางธรรมแทนการยึดติดในสมบัติของนาคพิภพ ทั้งสองตัวละครสะท้อนให้เห็นว่าความยิ่งใหญ่แท้จริงอยู่ที่การควบคุมตนเอง การเสียสละ และการยึดมั่นในธรรม ซึ่งนำพาสู่ความสุขและความสงบในชีวิต

เอิร์ธเป็นเด็กที่มือไว ชอบอยากได้ของของคนอื่น เพราะอยากจะมีเหมือนกับเพื่อน ๆ บ้าง แต่เมื่อเขาได้เรียนรู้เรื่องความซื่อสัตย์จากครูและรู้สึกผิดที่ขโมยพลอยไป เขาตัดสินใจขอโทษพลอยและเรียนรู้ว่าการขโมยของคนอื่นโดยเป็นสิ่งที่ไม่ดี และไม่ควรทำเป็นอย่างยิ่ง

เรื่องราวของพระจันทกุมารเป็นตัวอย่างของความยุติธรรมและความกล้าหาญในการเผชิญกับอันตราย พระจันทกุมารใช้ปัญญาและความกรุณาเพื่อแก้ไขสถานการณ์ร้ายแรง แม้จะมีศัตรูร้ายอย่างกัณฑหาลที่พยายามทำลาย พระองค์ก็ยังสามารถรักษาความสงบสุขและความยุติธรรมให้กับประชาชนได้ในที่สุด